Άντζελα Σταματιάδου

“Αγάπαγε τους πόθους σου χαρά για νάχεις κι όλα,/ από τα εμπόδια του καλού και του κακού ξεκόλλα, / παρ’ το ποτήρι, τα μαλλιά χάιδευε της καλής σου, / πόσες ημέρες μένουνε; γοργοδιαβαίνουν όλα!”
Oμάρ Kαγιάμ

Μικροί οικιακοί άμβυκες, γλεντζέδικα καζανέματα, καραφάκια στα τραπέζια του καφενέ, παρέα με δυο ελιές, ένα τουρσί κι ένα παστό…
Το τσίπουρο μας έχει σταμπάρει μπόλικα μεθυστικά κομμάτια μνήμης. Κι αν ήρθε η ώρα που αναβαθμίστηκε ποιοτικά, έστησε σοβαρές τσιπουρο-λίστες, έπαιξε παραπάνω με τα ποικιλιακά αρώματα του σταφυλιού, τα βότανα και τους καρπούς της ελληνικής φύσης και την παλαίωση ή έγινε βάση για κοκτέιλ-απεριτίφ νέας εποχής, εκεί που άφησε ανεξίτηλο το αποτύπωμα του ήταν στις παρέες, που καθισμένες σε αντικριστές καρέκλες, υψώνουν τα ποτήρια πάνω από πιάτα-πολύχρωμα στίγματα κοινωνικότητας. Με γλυκάνισο ή χωρίς, η τσιπουροκατάνυξη είναι συλλογική παράδοση, μια παρηγορητική εστία ανθεκτική στο χρόνο.

Είναι επαφή. Δεν είναι ότι χρειάζεται οδηγίες χρήσης και προστακτικές. Σε καθένα από τους τόπους του, κι είναι πολλοί, έχει τους υποστηρικτικούς μεζέδες του. Τη μικρο-κουλτούρα του. Τη ντοπιολαλιά του. Όταν μπλέκεται στο χωνευτήρι του μεζεδοπωλείου, που ευαγγελιζόμενο ένα διευρυμένο ρεπερτόριο του εκσφενδονίζει κάθε λογής φαγητά, μέσα στο γευστικό βόμβο τη χάνει τη φωνή του. Δεν πάει έτσι. Το τσίπουρο είναι ποτό με αλήτικη σκληράδα. Θέλει να συνηθίσεις την αγριάδα του. Η κουζίνα να του δίνει πάσες, να εξακοντίζει γευστικές ριπές έντασης να αντισταθμίσει το αλκοολικό σοκ, και να σου οι ξιδάτες πίκλες, τα μαρινάτα, τα παστά και τα καπνιστά να κρατάνε κόντρα. Μέχρι να χαλαρώσει, να αναλάβει το τηγάνι και τα μαγειρευτά.

Εκείνο στάζει ένταση στο ποτήρι, εκείνα το κερνάνε ανταποδοτική ευχαρίστηση. Λακέρδες, λυκουρίνοι, σπινιάλα, κολλιτσάνοι,  παρμπούνια, πικάντικα μύδια, καυτερές πιπεριές, παστουρμάδες, από όλα έχει ο τσιπουρομπαχτσές. Κι όταν οι μαγειρικές δεξιοτεχνίες δένουν με το απόσταγμα των στεμφύλων σε μια γόνιμη μείξη, μια χαλαρή συμμετρία, μια χορογραφία με τα πατήματά της (και την πειθαρχία της), δεν πίνεις στον αυτόματο.

Γύρα τη γύρα, το νιώθεις, το χαίρεσαι, γλυκαίνεις, αποφορτίζεσαι. Οι κοινωνικές κεραίες δουλεύουν στο φουλ, αλλά τρυφερεύει η επικοινωνία. Πλέκεται η παρέα σε ένα τόπο δικό της, κλειστό κύκλωμα, που αφήνει απέξω ό,τι δεν πρέπει να μπει. Και πάει έτσι, με τέμπο, με ρέγουλα, γουλιά, μπουκιά και κατευναστική θαλπωρή. Κι ο κόσμος γίνεται μια στάλα πιο ωραίος. Στην Ελλάδα με ένα τσίπουρο γιορτάζουμε το τίποτα και τα πάντα. Εφήμερα αθάνατοι, μέχρι να βάλουμε το καπελάκι, να αποχωρήσουμε και να έρθει να εισβάλει, που ούτως ή άλλως θα εισβάλει, η πραγματικότητα από μια τρύπα στο μυαλό. Πιείτε το λοιπόν εκείνο το άγιο τσιπουράκι. Με σωστά ακόρντα. Όπως σας πρέπει κι όπως του πρέπει.